Eksploracja źródła Sintzi, najgłębszej jaskini Grecji

Źródło Sintzi (gr. Πηγη Σιντζι) to najgłębsza podwodna jaskinia Grecji, leżąca pośród malowniczych wzgórz półwyspu Peloponez. Nasz pierwszy kontakt z jaskinią miał miejsce w maju 2023 r. W trakcie tygodnia nurkowań w korytarzach Sintzi udało nam się zapoznać z jaskinią i sprawdzić miejsca z potencjałem eksploracyjnym. Morfologia jaskini jest bardzo ciekawa, z wieloma skrzyżowaniami, bocznymi ciągami, poskręcanymi korytarzami, i dwoma głębokimi studniami. Z informacji które posiadaliśmy, pierwsza, ciasna studnia została w przeszłości wyeksplorowana do głębokości -94m, natomiast druga - obszerna - do głębokości -186 metrów w 2015 r.

​

Podczas naszych nurkowań w Sintzi, przy wsparciu Mariusza Banaszaka udało mi się osiągnąć "koniec liny" w tunelu na -94 metrach. Okazało się, że jest tam kontynuacja, jednak dostępu do niej chroni ciasna restrykcja. Udało mi się wcisnąć w moim plecowym CCR Liberty, jednak nie było to komfortowe, i - mimo otwartej drogi - nie chciałem brnąć dalej w nowy korytarz. Teraz mieliśmy potwierdzenie, że w Sintzi czeka na swoich odkrywców przynajmniej jeden obiecujący "przodek".

Ostatnie dni naszej wyprawy spędziliśmy w drugiej, głębszej studni. W ciągu kilku dni działań udało nam się połatać zerwane poręczówki, rozstawić butle zabezpieczające, a na finałowym nurkowaniu zszedłem na głębokość -170 metrów. Studnia pode mną wciąż opadała pionowo w dół, a dna - mimo świetnej widoczności - nie było widać. Tak zakończyła się wyprawa 2023.

​

Niemal natychmiast zdecydowaliśmy, że musimy do Sintzi wrócić w następnym roku. W maju 2024, choć z innym zespołem (Mariusz nie dał rady przyjechać ze względów zawodowych), znów znalazłem się w Arkadii. Tym razem plany były bardziej śmiałe:

1) przejście restrykcji na -94m w sidemountowym rebreatherze Liberty i eksploracja nowego korytarza

2) dotarcie do obecnego "przodka" w najgłębszej studni, i prawdopodobnie eksploracja, jeżeli okaże się że jest kontynuacja.

W ciągu ponad tygodnia nurkowań wyłącznie w Sintzi, udało mi się wykonać kilka nurkowań przygotowawczych i aklimatyzujących, rozstawić butle zabezpieczające, oraz połatać poręczówki w głębszych partiach jaskini. Nareszcie nadszedł czas eksploracji!

​

Na pierwszy ogień poszedł korytarz z restrykcją. Przejście ciasnego fragmentu (zdjęcie w galerii poniżej) w sidemount CCR było nieporównywalnie prostsze niż w wersji plecowej. Po 20 sekundach byłem już po drugiej stronie, gotowy by zacząć eksplorację. Z kołowrotkiem w jednej, a skuterem Seacraft w drugiej ręce - wyruszyłem w nieznane partie jaskini. Korytarz wciąż biegł szerokim przekrojem, nieustannie zwiększając głębokość. Drugiego dnia eksploracji, osiągając głębokość -160m, zobaczyłem przed oczami poręczówkę - kilka sekund zajęło mi uświadomienie sobie, że prowadzony przeze mnie korytarz połączył się ze studnią idącą w najgłębsze partie jaskini! Położyłem ponad 100 metrów nowej poręczówki zanim znalazłem to połączenie.

​

Gdy eksploracja "płytkiej" studni została zakończona, wciąż miałem kilka dni, które mogłem poświęcić na dotarcie do najgłębszych poznanych partii Sintzi. Po jednodniowej przerwie na regenerację wróciłem do jaskini z jasnym celem zanurzenia w głównej, najgłębszej studni. Jedno nurkowanie nie wystarczyło, aby dotrzeć do jej dna, lecz wystarczyło bym chciał wrócić tu ponownie następnego dnia: na głębokości -180 metrów zacząłem dostrzegać zarysy dna pode mną, a na nim małego, czarnego przedmiotu, w kierunku którego zmierzała lina poręczowa, którą podążałem - kołowrotek poprzedniego eksploratora! Ale tę naprawdę ciekawą rzecz zauważyłem kilka metrów na lewo - duży cień, który mógł jedynie świadczyć o istnieniu jakiegoś zagłębienia lub kontynuacji korytarza!

Celem kolejnego nurkowania stało się dotarcie do kołowrotka leżącego na głębokości około -190m i zbadanie obiecującego cienia w ścianie studni, a w przypadku znalezienia korytarza - stabilizacja liny do skały, przyłączenie mojego własnego, pełnego świeżej poręczówki kołowrotka, i wyciągnięcie na powierzchnię starego, leżącego tam od 9 lat. Po dotarciu na głębokość -190 metrów i skierowaniu światła w stronę ściany moim oczom ukazał się szeroki, znikający w czerni korytarz! Z wielką ekscytacją zrealizowałem założony plan, i po pięciogodzinnym zanurzeniu byłem znów na powierzchni planując ostatnie, finałowe nurkowanie eksploracyjne.

​

Założenia tego nurkowania były następujące: maksymalnie 7 minut spędzonych na dnie i w nowych partiach jaskini (całkowity czas pod wodą 6 godzin), a w przypadku ciągłego przegłębiania się korytarza - maksymalna głębokość -240 metrów. Po dopłynięciu do czekającego na mnie kołowrotka sprawdziłem zapasowy rebreather Liberty Sidemount który miałem ze sobą, i natychmiast ustawiłem prędkość skutera na "9" (najwyższą), co pozwoliło mi przemieszczać się z prędkością 60 m/min. Szybko. Widoczność była doskonała, a korytarz wciąż biegł szerokim przekrojem. Po trzech minutach eksploracji głębokość zaczęła zbliżać się do -230 metrów. Czułem się dobrze, w pełnej świadomości i sprawności umysłu, bez objawów HPNS, więc zdecydowałem się popłynąć jeszcze 30 sekund a następnie zawrócić. Po jakichś 10-15 sekundach korytarz ponownie zaczął iść ostro w dół, a moje komputery nurkowe pokazały głębokość -240.0 m. W tym momencie zawróciłem, odciąłem położoną poręczówkę, i na pełnych obrotach rozpocząłem drogę powrotną.

W trakcie wynurzenia zebrałem wszystkie rozstawione butle ratunkowe i spotkałem się z Jackiem i Agnieszką Strejczyk na jednym z przystanków dekompresyjnych. Zasygnalizowałem gestem "wszystko OK", i pokazałem im komputery z maksymalną osiągniętą głębokością. Aga zrobiła mi niesamowite zdjęcie. Po kolejnych kilku godzinach (6,5h całkowity czas nurkowania) wynurzyłem się na powierzchnię. Tam czekali na mnie Michał i Beata.

​

Na tym nurkowaniu wyeksplorowałem ponad 150 metrów nowego korytarza, pogłębiając jaskinię do -240 metrów, a korytarz wciąż idzie dalej. Łącznie w czasie tej wyprawy, przy wsparciu zespołu udało mi się położyć ponad 250 metrów nowej poręczówki, znaleźć połączenie między dwoma głębokimi studniami, oraz pogłębić jaskinię o prawie 60 metrów (-186 -> -240). Był to bardzo, bardzo owocny i interesujący czas. Wszystkie nurkowania nagrywałem, a złożony film można obejrzeć poniżej.

​

Skład wyprawy Sintzi Spring 2024:
Bartłomiej Pitala

Beata Ziemann,
Agnieszka Strejczyk,

Michał Rachwalski

Jacek Strejczyk

​

Erikos Kranidiotis

Stelios Stamatakis

​